ป.ป.ช. เผย คะแนนโปร่งใสประเทศไทย CPI ประจำปี 2567 ร่วงลงจากปีก่อน ได้ 34 คะแนน แต่ขยับขึ้น 1 อันดับมาอยู่ที่ 107 จาก 180 ประเทศทั่วโลก “เดนมาร์ก” ได้สูงสุดถึง 90 คะแนน

เมื่อเวลา 14.30 น. วันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2568 นายศรชัย ชูวิเชียร รองเลขาธิการคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) แถลงการประกาศผลคะแนนดัชนีการรับรู้การทุจริต ประจำปี 2024 (CPI) ว่า วันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2568 องค์กรเพื่อความโปร่งใสนานาชาติ (TI) ได้เผยแพร่ผลการสำรวจดัชนีการรับรู้การทุจริต (CPI) ปี 2024 จากจำนวน 180 ประเทศทั่วโลกพบว่า

อันดับ 1 คือ เดนมาร์ก ได้คะแนนสูงสุด 90 คะแนน
อันดับ 2 ฟินแลนด์ 88 คะแนน
อันดับ 3 สิงคโปร์ 84 คะแนน

ขณะที่ประเทศไทย ได้ 34 คะแนน อยู่ในอันดับ 107 ของโลก (ปี 2023 ได้ 35 คะแนน อยู่อันดับ 108 ของโลก) และเป็นอันดับ 5 ของกลุ่มอาเซียน ประเทศที่ได้คะแนนสูงสุดในกลุ่มอาเซียน คือ สิงคโปร์ 84 คะแนน อยู่อันดับ 3 ของโลก

แหล่งคะแนนเพิ่มขึ้น 5 แหล่ง

นายศรชัย กล่าวว่า ผลการสำรวจดัชนีการรับรู้การทุจริตดังกล่าวประเมินจากแหล่งข้อมูล 9 แหล่ง ประเทศไทยได้คะแนนเพิ่มขึ้น 5 แหล่ง คือ

1. BF (TI) การปราบปรามทุจริตและบังคับใช้กฎหมายกับผู้กระทำผิดมีประสิทธิภาพมากน้อยเพียงใด ได้ 34 คะแนน จากเดิมปี 2566 ได้ 33 คะแนน

2. PRS การใช้อำนาจหรือตำแหน่งทางการเมือง มีการทุจริต โดยใช้ระบบอุปถัมภ์ ระบบเครือญาติ และภาคการเมืองกับภาคธุรกิจมีความสัมพันธ์กันมากน้อยเพียงใด ได้ 33 คะแนน จากเดิมปี 2566 ได้ 32 คะแนน

…

3. V-DEM การทุจริตในภาครัฐ ฝ่ายบริหาร ฝ่ายนิติบัญญัติและตุลาการเกี่ยวกับสินบน การขัดกันระหว่างผลประโยชน์ส่วนบุคคลกับส่วนรวม มีมากน้อยเพียงใด ได้ 29 คะแนน จากเดิมปี 2566 ได้ 26 คะแนน

4. PERC ระดับรับรู้การทุจริตเป็นปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อสถาบันสังคม เศรษฐกิจและการเมือง มากน้อยเพียงใด ได้ 41 คะแนน จากเดิมปี 2566 ได้ 37 คะแนน

5. WJP เจ้าหน้าที่รัฐมีพฤติกรรมใช้ตำแหน่งหน้าที่ในทางมิชอบมากน้อยเพียงใด ได้ 34 คะแนน จากเดิมปี 2566 ได้ 33 คะแนน

เนื่องจากมุมมองจากผู้ประเมินมองว่า ภาครัฐแสดงออกให้เห็นชัดเจนถึงการให้ความสำคัญปัญหาการทุจริต เอาจริงเอาจังในการบังคับใช้กฎหมาย ผลักดันให้หน่วยงานที่มีงานบริการที่พัฒนาเป็นรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ เพื่อลดปัญหาสินบนในการอนุมัติ/อนุญาต และมีการเชื่อมโยงข้อมูลระหว่างหน่วยงานเพื่ออำนวยความสะดวก ลดขั้นตอนระยะเวลาให้มีประสิทธิภาพ

แหล่งคะแนนลดลง 4 แหล่ง

1. IMD การติดสินบนและการทุจริตมีอยู่หรือไม่ มากน้อยเพียงใด ได้ 36 คะแนน จากเดิมปี 2566 ได้ 43 คะแนน

2. WEF ภาคธุรกิจต้องจ่ายสินบนในกระบวนการต่างๆ มากน้อยเพียงใด ได้ 34 คะแนน จากเดิมปี 2566 ได้ 36 คะแนน

3. EIU ความโปร่งใสและตรวจสอบได้ในการใช้จ่ายงบประมาณภาครัฐ ได้ 35 คะแนน จากเดิมปี 2566 ได้ 37 คะแนน

4. GI การดำเนินการธุรกิจต้องเกี่ยวข้องกับการทุจริตมากน้อยเพียงใด ได้ 32 คะแนน จากเดิมปี 2566 ได้ 35 คะแนน

โดยมุมมองผู้ประเมินมองว่า ประเด็นความไม่โปร่งใสในการใช้จ่ายงบประมาณภาครัฐสะท้อนถึงการบริหารงบประมาณที่ขาดประสิทธิภาพ อาจเกิดความเสียหายต่อประเทศ เช่น นโยบายประชานิยม การนำงบประมาณประเทศไปใช้เพื่อประโยชน์ส่วนบุคคล การใช้จ่ายอย่างไม่สมเหตุผล ขาดความคุ้มค่า ซึ่งส่งผลกระทบต่อภาพลักษณ์ด้านธรรมาภิบาลของประเทศ และมุมมองของนักลงทุนเห็นว่า ยังมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นที่ต้องเผชิญการเรียกรับสินบนแก่เจ้าหน้าที่รัฐ แม้รัฐบาลจะตั้งใจแก้ปัญหาทุจริต แต่ผู้ตอบแบบสอบถามยังไม่มีความเชื่อมั่นต่อการดำเนินการ เห็นว่าปัญหายังไม่ได้รับการแก้ไขอย่างเป็นรูปธรรม อาจเห็นว่ารัฐบาลให้ความสำคัญการแก้ปัญหาทุจริตไม่เพียงพอ จากข่าวการทุจริตที่ปรากฏจากสื่อต่างๆ ตลอดจนการดำเนินบางนโยบาย อาจเอื้อประโยชน์ให้กลุ่มนายทุน หรือบริษัทขนาดใหญ่ และมีการแต่งตั้งโยกย้ายตำแหน่งเจ้าหน้าที่รัฐไม่เป็นธรรม

ทั้งนี้ ดัชนีการรับรู้การทุจริตสะท้อนภาพลักษณ์ทุจริตของประเทศต่างๆ ที่มีความสำคัญต่อนักลงทุน นักธุรกิจในการประเมินความเสี่ยงหรือใช้ประกอบการตัดสินใจเข้ามาลงทุนในแต่ละประเทศ สำรวจโดยองค์กรเพื่อความโปร่งใสนานาชาติ ที่มีสำนักงานใหญ่อยู่ที่กรุงเบอร์ลิน ประเทศเยอรมนี เป็นองค์กรภาคประชาสังคมระหว่างประเทศ มีวัตถุประสงค์ดำเนินงานด้านต่อต้านการทุจริต